Hoe kunnen we extra bedrijfswoningen realiseren op het erf?

Met de Proefboerderij willen wij beginnende agrarische en plattelandsondernemers een kans bieden om betaalbaar te starten door grond en gebouwen aan hen te verhuren. De zelfstandig ondernemende huurders vormen samen een gemengd agrarisch bedrijf. De boer kiest voor deze alternatieve bedrijfsopvolging, zodat de agrarische functie van biologische boerderij behouden blijft. Zo wil hij bijdragen aan een biodivers, aantrekkelijk landschap en werkgelegenheid in lokaal producerende innovatieve landbouw.

Waarom wonen op de proefboerderij?Belangstellende agrarische starters geven aan dat zij bij hun bedrijf willen wonen. Vanwege dieren, of vanwege het nauwgezette handwerk van het ambachtelijke product. Een biologische bloementeelster wil snel kunnen reageren op veranderende weersomstandigheden. Een ander noemt het vroege vertrek naar de markt.

Samenwerken is belangrijk op de proefboerderij. De combinatie van bedrijfsactiviteiten wordt gestuurd op circulariteit en gezamenlijke afzet. Burenhulp is vanzelfsprekend als je je collega’s spontaan tegenkomt, ook buiten werktijd. Ook kennis delen is essentieel op de proefboerderij.

Wat is het probleem van de gemeente?Het aantal vragen voor (particuliere) woningbouw is veel groter dan de beleidsruimte. Bedrijfswoningen tellen mee in het woningcontingent. Zelfs tweede bedrijfswoningen worden al jaren niet meer gegund. De zorg bij onze proefboerderij is dat de woningen ‘overblijven’, als het experiment helaas niet slaagt.

Samen scenario’s verkennen Toch ontstaat er een mooie samenwerking met de gemeente, die is gecharmeerd van het innovatieve landbouwconcept. Ook zien ambtenaren dat het plan kansen biedt voor een versterking van het landschap en het erf. Vanwege deze maatschappelijke meerwaarde wil de gemeente ook inhoudelijk meedenken. Ze staan open om planologische scenario’s met ons te verkennen.
Voor het ontwikkelen van de scenario’s zijn we op zoek naar creatieve planologische denkrichtingen en mooie praktijkvoorbeelden elders in het land. Kun jij ons helpen? Neem contact met ons op.

Met dank aan: Jan Wesseldijk en Angelique Hageman van de gemeente Voorst.
Tekst: Eline van de Veen, team Proefboerderij Haverkamp